Zaledwie dzień po sukcesie greckiej reprezentacji na EURO 2012 jakim był niewątpliwie jej awans do ćwierćfinału tej imprezy, całą Grecję czekał drugi w ciągu zaledwie półtora miesiąca test zaufania do Unii Europejskiej i europejskich i światowych instytucji finansowych, jakim ostatnio stały się greckie wybory parlamentarne. Zanim przejdziemy do ich analizy spojrzymy na moment w przeszłość żeby zrozumieć tło i całokształt obecnej sytuacji.
Tło wydarzeń
Europejski kryzys zadłużenia i grecki kryzys finansowy doprowadziły do eskalacji kryzysu politycznego.
Protesty i strajki, nierzadko obracające się w akty przemocy, stały się dla Greków codziennością.
Niepokoje społeczne były wynikiem serii pakietów oszczędnościowych podjętych przez grecki parlament w 2010 roku. W listopadzie 2011 zostało zawarte porozumienie o powołaniu rządu koalicyjnego, którego głównym zadaniem była ratyfikacja i wdrożenie w życie decyzji podjętych wspólnie z innymi krajami strefy euro oraz Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW) miesiąc wcześniej. W tym też czasie zapadła decyzja o przyśpieszeniu wyborów parlamentarnych. 4 listopada 2011 roku rząd premiera Papandreu uzyskał wotum zaufania, wygrywając w parlamencie stosunkiem głosów 153:145, ale mimo to kilka dni później podał się do dymisji, ustępując nowemu tymczasowemu trójpartyjnemu rządowi ekspertów kierowanemu przez byłego wiceprezesa Europejskiego Banku Centralnego Lucasa Papademosa dla którego poparcie ostatecznie wyraziły : rządzący PASOK, główna siła opozycyjna Nowa Demokracja i prawicowi populiści z LAOS.
Procedura głosowania
Głosowanie w Grecji jest obowiązkowe, jednak żadna z prawnie obowiązujących kar i sankcji, dotyczących braku oddania głosu nigdy, na nikim nie została wykonana. 250 miejsc w Parlamencie zostanie rozdzielona na podstawie proporcjonalnej reprezentacji list wyborczych, które przekroczyły próg 3 procent wymagany do wejścia do parlamentu . Pozostałe 50 miejsc zostanie przyznane partii, która zgodnie z prawem wyborczym uzyska najwięcej spośród wymienionych wcześniej 250 głosów. Parlamentarną większość tworzy się poprzez listy lub koalicję list które uzyskały co najmniej 151 spośród 300 mandatów.
Partie uczestniczące w wyborach i ich liderzy
Łącznie 31 partii (w tym 3 z tylko 1 zgłoszonym kandydatem) uczestniczyło w wyborach w maju :
Panhelleński Ruch Socjalistyczny (PASOK), Evangelos Venizelos, 129 deputowanych
Nowa Demokracja (ND), Antonis Samaras, 72 deputowanych
Komunistyczna Partia Grecji (KKE), Aleka Papariga, 21 deputowanych
Koalicja Radykalnej Lewicy - Ruch Jedności Społecznej (SYRIZA), Alexis Tspiras, 11 deputowanych
Ludowe Zgromadzenie Prawosławne (LAOS), Yiorgos Karatzaferisa, 16 deputowanych
Sojusz Demokratyczny (DISY), Dora Bakoyannis, 4 deputowanych
Umowa Społeczna (KOISY), Louka Katseli, 8 deputowanych
Niezależni Grecy (ANEL), Panos Kammenos, 11 deputowanych
Demokratyczna Lewica (DIMAR), Fotis Kouvelis, 10 deputowanych
Akcja - Sojusz Liberalny (DRASI-FS), Stefanos Manos i Grigoris Vallianatos
Ekolodzy Zieloni (OP), sześcioosobowa komisja
Związek Centrystów (EK), Vassilis Leventis
Partia Liberalna (LIBERTAS), Manolis Kaligiannis
Złoty Świt (XA), Nikolaos Michaloliakos
Nie : koalicja Odrodzenia Demokratycznego i Zjednoczonego Frontu Ludowego (EPAM), Stelios Papathemelis i 3-osobowa komisja
Ruch Nie Płacę! , Vasilis Papadopoulos
Komunistyczna Partia Grecji (marksistowsko-leninowska) (KKE (M-L), czteroosobowa komisja
Front Greckiej Lewicy Antykapitalistycznej (ANTARSYA), 21-osobowa komisja
Organizacja Komunistów Internacjonalistów Grecji (OKDE), 3-osobowy komitet
Rewolucyjna Partia Robotników (EEK), Sabetai Matsas
Organizacja Odbudowy Komunistycznej Partii Grecji (OAKKE), 3-osobowy komitet
Związek Jedności Narodowej (SEE), N. Alikakos
Społeczeństwo: Partia Następców z Kapodistria , Michail Iliadis
Partia Piratów Grecji (KPE), I. Panagopoulos
Odrodzenie Grecji (DX), Thanos Tzimeros
Ruch Panathinaikos (Panki), Yiorgos Betsikas
Godność-Sojusz Niezależnych Kandydatów, Panayiotis Theodoropoulos
Kampania wyborcza
Wśród 12 najsilniejszych partii politycznych w sondażach, za kontynuowaniem programu oszczędnościowego były PASOK, Nowa Demokracja, DISY (Sojusz Demokratyczny) oraz DRASI (Sojusz Liberałów).
Kampania Złotego Świtu opierała się na wzywaniu do zaminowania granicy z Turcją, nacjonalizacji banków, które otrzymały pożyczki państwowe i nacjonalizacji bogactw naturalnych. Zyskali także poparcie przez organizowanie patroli w dzielnicach o wysokiej przestępczości (podobna taktyka jak węgierski Jobbik , który dzięki temu wszedł do węgierskiego parlamentu ).
Z kolei PASOK i Nowa Demokracja również zaangażowały się w retorykę przeciwko nielegalnej imigracji, Nowa Demokracja obawiała się dalszej utraty głosów przeciwników działań oszczędnościowych.
LAOS z kolei wezwał do przesyłania nielegalnych imigrantów na niezamieszkałe wyspy .
Liderka KKE Aleka Papariga powiedział, że Grecja powinna opuścić zarówno strefę euro jak i UE.
Lider Niezależnych Greków Panos Kammenos krytykował środki oszczędnościowe jak powiedział dyktowane Grecji przez Niemców.
Lider SYRIZA Alexis Tsipras powiedział, że jest otwarty na współpracę z Niezależnymi Grekami i każdym kto zaakceptuje lewicowy rząd.
Lider LAOS Georgios Karatzaferis, który opuścił tymczasowy rząd w połowie jego "kadencji" skrytykował ND i PASOK za "zdradę", mówiąc, że ich polityczne przetrwanie zależy od zagranicznych ośrodków władzy.
Wyniki wyborów
Ostatecznie, po ostrym finiszu przedwyborczym, w parlamencie znalazło się 7 ugrupowań.
Zwycięstwo odniosła Nowa Demokracja (18,85% i 58 mandatów+50 mandatów premii za zwycięstwo), zaraz za nią znalazły się SYRIZA (16,78% i 52 mandaty) oraz skompromitowany, do niedawna rządzący PASOK (13,18% i 41 mandatów). Miejsca w parlamencie udało się także uzyskać (jak się później okazało nie na długo) prawicowym rozłamowcom z ND czyli Niezależnym Grekom (10,6% i 33 mandaty), marksistom z Komunistycznej Partii Grecji (8,48% i 26 mandatów), neonazistom ze Złotego Świtu (6,97% i 21 mandatów) oraz przeciwnym planowi oszczędnościowemu rozłamowcom z PASOK - Demokratycznej Lewicy (6,11% i 19 mandatów). Niestety niewiele do wejścia do parlamentu zabrakło 3 innym siłom politycznym. Ekolodzy Zieloni (2,93%), prawicowy LAOS (2,90%) i liberalny Sojusz Demokratyczny (2,55%) nie mieli szczęścia i musieli pozostać jak początkowo się wydawało na kolejne 4 lata w otchłani pozaparlamentarnej.
Dominik Nowak
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz